Қазақстан Республикасының 18.09.2009жылғы № 193-IV
“ Халықтың денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесi туралы“ Кодексiне сәйкес,
Қазақстан Республикасының азаматтары құқылы:
- Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн тiзбеге сәйкес тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiн алуға;
- Тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiнiң шеңберiнде дәрiлiк заттармен және медициналық мақсаттағы бұйымдармен қамтамасыз етiлуге, оның iшiнде белгiлi бiр аурулары (жай-күйлерi) бар азаматтардың жекелеген санаттары уәкiлеттi орган бекiтетiн тiзбеге сәйкес амбулаториялық деңгейде тегiн немесе жеңiлдiкпен берiлетiн дәрiлiк заттармен және мамандандырылған емдiк өнiмдермен қамтамасыз етiлуге;
- Медициналық ұйымды, сапалы әрi уақтылы медициналық көмектi еркiн таңдауға;
- диагностика, емдеу және күтiм жасау процесiнде өзiне лайықты iлтипат жасалып, өзiнiң мәдени және жеке басының құндылықтарына құрмет көрсетiлуiне;
- Ақпаратты туралы өзінің денсаулығының күйінде, обследования нәтижелерінің, туралы алдын алу, диагностике және ақтаудың әдістерінің;
- Мемлекеттiк органдардан, ұйымдардан және емдеушi дәрiгерден олардың құзыретi шегiнде аурулар профилактикасының, диагностикасының, оларды емдеудiң және медициналық оңалтудың әдiстерi, клиникалық зерттеулер, қоршаған ортаның жай-күйiн, еңбек, тұрмыс және демалыс жағдайларын, дұрыс тамақтану мен тамақ өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiн, оның iшiнде санитариялық-эпидемиологиялық сараптаманың қорытындыларын қоса алғанда, денсаулыққа әсер ететiн факторлар туралы дәйектi ақпаратты өтеусiз алуға;
- Өздерiнiң жеке қаражаты, ұйымдардың, ерiктi сақтандыру жүйесiнiң қаражаты және тыйым салынбаған өзге де көздер есебiнен тегiн медициналық көмектiң кепiлдiк берiлген көлемiнен тыс қосымша медициналық қызметтерге;
- Бас тарту медициналық көмектің ал- басқа емделушінің күйінің уақиғаларының білдіру қоймаппын өзінің еркіндігінің(шоковое күй, коматозное күй), күйзел- ауруға шалдығулармен жібер- опастность қапта- үшін, күйзел- тяжелымии тұн- бұзылулармен;
- Жеке өмiрге қол сұғылмауына, дәрiгерлiк құпияны құрайтын мәлiметтердiң сақталуына;
- Медицина қызметкерлерiнiң дәрiлiк заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы дұрыс тағайындамауынан және қолданбауынан денсаулығына келтiрiлген зиянды өтетуге;
- Медицина және фармацевтика қызметкерлерiнiң iс-әрекеттерiне (әрекетсiздiгiне) денсаулық сақтау ұйымына, жоғары тұрған органға және (немесе) сот тәртiбiмен шағым жасауға;
- Мемлекеттiк медициналық сараптама қорытындыларымен келiспеген жағдайда, тәуелсiз сарапшыларды тарту туралы өтiнiш беруге құқығы бар.
Қазақстан Республикасының 18.09.2009жылғы №193-IV
“ Халықтың денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесi туралы“ Кодексiне сәйкес,
Қазақстан Республикасының азаматтары мынаған міндетті:
- Өз денсаулығын сақтаудың қамын жасауға;
- Өз денсаулығын сақтауға және нығайтуға шаралар қолдануға;
- Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес профилактикалық медициналық тексерiп-қараудан өтуге;
- Медицина қызметкерлерiмен қатынаста сыйластық пен сабырлылық көрсетуге;
- Диагноз қою және ауруды емдеу үшiн қажеттi бүкiл ақпаратты дәрiгерге хабарлауға, медициналық араласуға келiсiм бергеннен кейiн емдеушi дәрiгердiң барлық нұсқамаларын мүлтiксiз орындауға;
- Медициналық ұйымның iшкi тәртiбiнiң қағидаларын сақтауға және мүлкiне ұқыпты қарауға, медициналық көмек алу кезiнде медицина персоналымен ынтамақтастықта болуға;
- Диагностика мен емдеу процесiнде, сондай-ақ айналасындағыларға қауiп төндiретiн аурулар не оларға күдiк пайда болған жағдайларда, өз денсаулығы жай-күйiнiң өзгерiсi туралы медицина қызметкерлерiн уақтылы хабардар етуге;
Басқа пациенттердiң құқықтарын бұзатын iс-әрекеттер жасамауға;
АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫН САҚТАУ
1 Бөлім. Адамның қадір-қасиетін қорғау, оның ішінде мыналарға қарсы бостандықтар:
a. Абайсызда немесе заңсыз түрде өзгенің өмірін қию
Үкіметтің немесе қандай да бір үкімет өкілінің абайсызда немесе заңсыз кісі ҿлтіргені туралы хабарламалар түсіп жатты.
9 ақпанда Бас прокурор 2009 жылы желтоқсанда абақтыда қаза тапқан Азамат Кҽрібаевтің ҿлімін тергеу жҿніндегі шағымды қанағаттырмай, қайтарып тастады. Лаңкестік ҽрекетке қатысты деп жазаланғаннан үш ай ҿткен соң Кҽрібаевтың қорлау іздері бар денесі түрме камерасында табылды. Кҽрібаевтың жесірінің айтуынша, оған танымайтын біреу телефон шалып, күйеуінің ҿлтірілгенін жҽне Ұлттық қауіпсіздік комитеті (ҰҚК) ҿкілдерінің оны ҿзі ұстанған исламның «бейресми» түрінен бас тартқызу мақсатында қорлағанын айтып берді дейді. Ҿлерінің алдында адам құқықтарын қорғау белсенділері оған қарсы ҿткізілген сот отырысының заң бұзушылықтарға толы болғанын атап ҿткен еді.
Ақпараттарға сҽйкес Қарағанды маңындағы «Долинка» түрмесінде қамалған Максим Қожанов 22 шілдеде ҿзін-ҿзі ҿлтірген. Қожанов түрме офицерінің қамаудағы біреуді соғып жатқанын бейнетаспаға түсіріп алған, кейіннен бейнежазбаны түрме ҽкімшілігі мен тҽуелсіз ҮЕҰ бақылаушылары жалған деп тапқан. Соған байланысты жазаға наразылық білдірген тұтқындардың бір тобы (арасында Қожановтың ҿзі бар) іштерін жарып, ҿз денелерін ҿздері кескілеген. Ҽкімшілік ҿкілдері Қожановты ауруханаға жатқызған, бірақ келесі күні оның
ЕМДЕЛУШІЛЕРДІҢ ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУ БОЙЫНША ҚҰРЫЛҒАН ҚОҒАМДЫҚ КЕҢЕС
Бүгін Астана қаласында, Қазақстан Республикасы Денсаулық Сақтау Министрлігі жанындағы Емделушілердің құқығын қорғау бойынша құрылған қоғамдық кеңестің бірінші отырысы болып өтті. Бұл кеңестің мүшелері, беделді медицина қайраткерлері, қоғамдық мекемелер және коммерциялық емес сектордың өкілдері. Бұл қоғамдық кеңеске қорымыз өкілінің шақырылғандығы қуантарлық жәйт. «АЯЛА» қорының Кеңестегі өкілі, қорымыздың вице-президенті Жангелді Сәрсенов мырза, мамандығы бойынша-дәрігер. Сондықтан да, кеңес барысында талқыланатын мәселелер оған, мамандығы турасында жат емес. Кеңестің бірінші отырысының тақырыбы, «В» және «С» вирустық гепатит ауруларымен байланысты болғаны үшін, аты аталған отырыс Республикалық Қан орталығында өткізілді. Кеңес отырыстары, тоқсан сайын 1 рет өткізілуі және де бұл отырыстарда аса маңызды мәселелер қарастырылуы межеленуде.